رژیم غذایی بدون گلوتن یک برنامه غذایی است که غذاهای حاوی گلوتن را حذف می کند. گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و … یافت می شود.
رژیم غذایی بدون گلوتن برای مدیریت علائم و نشانه های بیماری سلیاک و سایر شرایط پزشکی مرتبط با گلوتن ضروری است.
رژیم غذایی بدون گلوتن نیز در میان افرادی که بیماری مرتبط با گلوتن در آنها تشخیص داده نشده است، محبوب است. از فواید این رژیم غذایی بهبود سلامت، کاهش وزن و افزایش انرژی است، اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
رژیم بدون گلوتن برای چه افرادی مفید است؟
- بیماری سلیاک وضعیتی است که در آن گلوتن باعث فعالیت سیستم ایمنی می شود که به پوشش روده کوچک آسیب می رساند. با گذشت زمان این آسیب مانع از جذب مواد مغذی از غذا می شود. بیماری سلیاک یک اختلال خود ایمنی است.
- حساسیت به گلوتن غیر سلیاک باعث ایجاد برخی علائم و نشانه های مرتبط با بیماری سلیاک می شود – از جمله درد شکم، نفخ، اسهال، یبوست، حتی اگر هیچ آسیبی به بافت های روده کوچک وارد نشود. مطالعات نشان می دهد که سیستم ایمنی نقش مهمی ایفا می کند، اما این روند به خوبی درک نشده است.
- آتاکسی گلوتن، یک اختلال خود ایمنی، بر بافتهای عصبی خاصی تأثیر میگذارد و باعث ایجاد مشکلاتی در کنترل ماهیچهها و حرکت ارادی عضلات میشود.
- آلرژی به گندم، مانند سایر آلرژی های غذایی، نتیجه اشتباه سیستم ایمنی گلوتن یا برخی پروتئین های دیگر موجود در گندم به عنوان یک عامل بیماری زا، مانند ویروس یا باکتری است. سیستم ایمنی یک آنتی بادی برای پروتئین ایجاد می کند و باعث واکنش سیستم ایمنی می شود که ممکن است منجر به احتقان، مشکلات تنفسی و سایر علائم شود.
پیشنهاد می کنیم مقاله نان بدون گلوتن چیست را مشاهده کنید.
لیست مواد غذایی مجاز رژیم بدون گلوتن
رژیم غذایی بدون گلوتن به حذف پروتئینی به نام گلوتن میپردازد، که در گندم، جو و چاودار موجود است. افرادی که به بیماری سلئاک مبتلا هستند یا عدم تحمل گلوتن دارند، باید از این رژیم پیروی کنند. در ادامه توضیح میدهم که کدام مواد غذایی مجاز هستند:
فروشگاه محصولات مواد غذایی بدون قند و بدون گلوتن کلیک کنید.
1. میوهها و سبزیجات:
- سیب
- موز
- پرتقال
- توت فرنگی
- هویج
- کدو سبز
- بروکلی
- فلفل دلمهای
- کلم بروکلی
- اسفناج
2. پروتئینها:
- گوشت تازه:
- گوشت گاو
- گوشت مرغ
- گوشت بوقلمون
- ماهی (سالمون، تن، قزل آلا)
- تخممرغ
- محصولات دریایی (میگو، خرچنگ)
3. لبنیات:
- شیر (شیر گاو، شیر بادام، شیر سویا)
- ماست ساده (بدون طعمدهنده)
- پنیرهای تازه (مانند پنیر موزارلا، پنیر فتا)
- خامه
4. غلات و حبوبات:
- برنج (سفید، قهوهای)
- ذرت (آرد ذرت، دانه ذرت)
- کینوا
- عدس
- نخود فرنگی
- لوبیا (لوبیا قرمز، لوبیا سیاه، لوبیا سفید)
5. محصولات نانوایی بدون گلوتن:
- نان بدون گلوتن (از آرد برنج، آرد بادام یا آرد کینوا)
- کلوچههای بدون گلوتن
- پیتزاهای بدون گلوتن
6. آجیل و دانهها:
- بادام
- گردو
- فندق
- دانههای کدو
- دانه چیا
- دانه کتان
7. روغنها و چربیها:
- روغن زیتون
- روغن نارگیل
- کره
- روغن آفتابگردان
8. ادویهها و چاشنیها:
- نمک
- فلفل سیاه و سفید
- زردچوبه
- دارچین
- سرکه سیب
- سس سویا بدون گلوتن (توجه به برچسب)
9. نوشیدنیها:
- آب
- چای
- قهوه (بدون افزودنیهای حاوی گلوتن)
- آبمیوههای طبیعی بدون افزودنیهای گلوتن
10. محصولات خاص:
- شیرینیجات و شکلاتهایی که بهطور خاص برای افراد مبتلا به عدم تحمل گلوتن تولید شدهاند (برچسب “بدون گلوتن” داشته باشند).
این مواد غذایی به شما کمک میکنند تا یک رژیم غذایی متنوع و سالم بدون گلوتن داشته باشید. حتماً به برچسبهای محصولات توجه کنید و در صورت شک، با متخصص تغذیه مشورت کنید.
فواید رژیم بدون گلوتن
- بهبود علائم در بیماران سلیاک: افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند، با مصرف گلوتن دچار التهاب روده میشوند. پیروی از رژیم بدون گلوتن میتواند این علائم را کاهش دهد.
- امکان کاهش وزن: حذف اکثر غذاهای فرآوری شده که حاوی گلوتن هستند، ممکن است منجر به انتخاب غذاهای سالمتر و در نتیجه کاهش وزن شود.
- کاهش التهاب: برای برخی از افراد، مصرف گلوتن ممکن است با التهابهای مزمن ارتباط داشته باشد. رژیم بدون گلوتن میتواند به کاهش التهاب کمک کند.
رژیم بدون گلوتن برای لاغری
رژیم غذایی بدون گلوتن معمولاً شامل حذف غذاهای فرآوریشده و تصفیهشدهای است که حاوی گلوتن هستند، مثل نانهای سفید، ماکارونی، بیسکوییتها و سایر شیرینیها. این محصولات به دلیل فرایندهای صنعتی که روی آنها انجام میشود، معمولاً دارای مقادیر بالای قند و چربیهای غیرسالم هستند.
غذاهای حاوی گلوتن معمولاً کالری زیادی دارند اما ارزش غذایی کمتری نسبت به گزینههای طبیعی و تازه. این بدان معناست که مصرف این نوع محصولات میتواند منجر به دریافت کالری زیاد بدون دریافت ویتامینها و مواد معدنی لازم برای بدن شود.
بسیاری از فرآوردههای تجاری حاوی گلوتن شامل مواد افزودنی، نگهدارندهها و طعمدهندهها هستند که میتوانند به مشکلات گوارشی و عدم راحتی بدن منجر شوند. با حذف این غذاها، افراد میتوانند به غذاهای سادهتر و طبیعیتر روی آورند.
عوارض رژیم بدون گلوتن
- کمبود مواد مغذی: بسیاری از محصولات بدون گلوتن ممکن است فاقد فیبر، ویتامینها و مواد معدنی مانند آهن و کلسیم باشند. حذف غلاتی چون گندم، جو و چاودار میتواند منجر به کاهش دریافت این مواد مغذی شود.
- اختلالات گوارشی: برخی افراد ممکن است با تغییر رژیم غذایی خود به سمت محصولات بدون گلوتن، دچار مشکلات گوارشی مانندنفخ و یبوست شوند. این امر ممکن است به دلیل کمبود فیبر باشد.
- افزایش قند خون: بسیاری از محصولات بدون گلوتن پردازش شده ممکن است دارای قند و چربیهای غیر سالم بیشتری باشند. این موضوع میتواند منجر به افزایش قند خون و اضافه وزن شود.
- ایجاد احساس محدودیت: برای برخی افراد، رعایت رژیم بدون گلوتن ممکن است احساس محدودیت و فشار ذهنی ایجاد کند. این موضوع میتواند منجر به اضطراب و اضطراب غذایی شود.
- خطر ابتلا به بیماریهای دیگر: برخی تحقیقات نشان میدهد افرادی که بهطور غیرضروری رژیم بدون گلوتن دارند، ممکن است در معرض خطر بیماریهای مثل دیابت نوع 2 و بیماریهای قلبی قرار گیرند.
در نهایت، مهم است که قبل از شروع رژیم بدون گلوتن، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که تمامی نیازهای تغذیهای شما برآورده میشود و از بروز عوارض ناخواسته جلوگیری شود. رژیم غذایی باید متناسب با شرایط و نیازهای فردی هر شخص طراحی شود.